آشنایی با دامنه و هاست و نحوه خرید و اتصال آن‌ها

دامنه چیست؟

دامنه همان آدرس اینترنتی وب‌سایت شما است که کاربران با تایپ آن در مرورگر به صفحات سایت دسترسی پیدا می‌کنند. اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم، دامنه نشانی اختصاصی شما در فضای وب است؛ مشابه آدرس پستی خانه، با این تفاوت که در فضای دیجیتال قرار دارد.

هر دامنه از دو بخش اصلی تشکیل می‌شود:

1. نام دامنه (مثل myshop)
2. پسوند یا دامنه سطح بالا (TLD) (مثل .com، .ir، .net)

به این ترتیب، آدرس کامل سایت به شکل myshop.com یا mybrand.ir نوشته می‌شود. همین ترکیب نام و پسوند، هویت منحصربه‌فرد شما را در اینترنت مشخص می‌کند.

در واقع اگر فایل‌های سایت شما روی یک هاست یا سرور قرار داشته باشند، بدون دامنه کسی نمی‌تواند آن‌ها را پیدا کند. بنابراین رابطه‌ی دامنه و هاست مثل نام و خانه است: دامنه نشانی خانه است، هاست خودِ خانه‌ای که فایل‌ها در آن قرار گرفته‌اند.

تفاوت دامنه با URL

گاهی کاربران تازه‌کار «دامنه» را با «URL» اشتباه می‌گیرند، در حالی که تفاوت این دو روشن است. دامنه فقط نام سایت است، مثلاً myshop.ir، اما URL آدرس کامل صفحه درون سایت محسوب می‌شود، مانند https://myshop.ir/products.

در ساختار یک URL چند بخش وجود دارد: ابتدا پروتکل (مثل http یا https)، سپس ساب‌دامین یا زیر دامنه که نمونه‌اش blog.myshop.ir است، بعد از آن دامنه اصلی (myshop.ir) و در نهایت پت یا مسیر فایل که پس از علامت «/» می‌آید.

به‌این‌ترتیب، URL مسیر دقیق صفحه را مشخص می‌کند، در حالی‌که دامنه صرفاً آدرس کلی سایت است.

زیر دامنه یا Subdomain چیست؟

ساب‌دامین در واقع یک بخش فرعی از دامنه اصلی شماست که برای بخش‌های جداگانه سایت ساخته می‌شود. به‌طور مثال:

• blog.myshop.ir برای بخش وبلاگ
• store.myshop.ir برای فروشگاه آنلاین
• mail.myshop.ir برای سرویس ایمیل

هر زیر دامنه می‌تواند هاست جداگانه‌ای داشته باشد و از طریق رکوردهای DNS به سرور دلخواه اشاره کند. این ویژگی برای شرکت‌ها و کسب‌وکارهای بزرگ بسیار مفید است، زیرا به تفکیک خدمات و سئو جداگانه کمک می‌کند.

انتخاب دامنه مناسب و نکات سئو

هنگام انتخاب دامنه بهتر است نکات زیر را در نظر بگیرید تا روی برند و رتبه سایت در نتایج جست‌وجو تأثیر مثبت بگذارد:

• دامنه کوتاه، ساده و قابل‌تلفظ انتخاب کنید.
• از پسوند مرتبط با نوع فعالیت استفاده کنید (.ir برای سایت‌های ایرانی، .com برای برندهای جهانی).
• اگر نام برند ثبت‌شده دارید، از همان استفاده کنید تا کاربران راحت‌تر شما را پیدا کنند.
• بین نسخه‌های www و بدون www تصمیم بگیرید و یکی را به‌صورت استاندارد تنظیم کنید.
• از HTTPS (SSL فعال) استفاده کنید؛ گوگل امنیت را فاکتور مثبت سئو می‌داند.

هاست چیست؟

هاست یا Host به زبان ساده یعنی «محل نگهداری فایل‌های سایت» در اینترنت.

وقتی طراحی صفحات HTML، CSS و جاوااسکریپت شما تمام شد، باید آن را در فضایی آپلود کنید تا کاربران بتوانند در هر نقطه از جهان آن را مشاهده کنند. این فضا همان هاست است که روی یک سرور واقعی یا مجازی قرار دارد.

برخلاف تصور بسیاری از مبتدی‌ها، هاست فقط یک پوشه نیست؛ بلکه شامل سرویس‌هایی برای اجرای صفحات وب، پردازش درخواست‌ها (HTTP و HTTPS)، ذخیره‌سازی پایگاه‌داده، و مدیریت منابع سایت است. شرکت‌های ارائه‌دهنده هاست (هاستینگ‌ها) این فضا را با تنظیمات وب‌سرور آماده‌ی استفاده کاربران می‌کنند.

سرور چیست و تفاوت آن با هاست

در مرحله قبل گفتیم که فایل‌ها روی هاست ذخیره می‌شوند؛ حال «سرور» چیست؟

سرور در اصل یک سیستم کامپیوتری قدرتمند است که همیشه به اینترنت وصل است و نرم‌افزارهای مربوط به میزبانی را اجرا می‌کند. هاست روی همین سرور ساخته می‌شود؛ به‌عبارتی هر سرور می‌تواند چند هاست را در خود داشته باشد.

تفاوت اصلی این دو از دید فنی:

• هاست: بخشی از منابع یک سرور را برای یک سایت رزرو می‌کند.
• سرور: کامپیوتر یا ماشین فیزیکی/مجازی است که تمام هاست‌ها روی آن اجرا می‌شوند.

پس اگر بخواهیم با مثال بیان کنیم: سرور مثل مجتمع ساختمانی است و هاست واحدی مخصوص شما در آن.

انواع هاست و کاربرد هر کدام

قبل از اینکه سراغ خرید برویم باید بدانیم انواع هاست چیست و چه زمانی از هر نوع استفاده کنیم:

هاست اشتراکی

هاست اشتراکی حالتی است که چندین سایت در یک سرور مشترک میزبانی می‌شوند. این نوع هاست معمولاً اقتصادی‌ترین گزینه برای شروع وب‌سایت‌های شخصی یا وبلاگ‌هاست، هرچند محدودیت منابع در آن وجود دارد.

هاست وردپرسی

هاست وردپرسی به‌طور خاص برای سایت‌های WordPress پیکربندی شده است و شامل بهینه‌سازی‌های اختصاصی برای PHP، MySQL و سیستم Cache مخصوص وردپرس می‌باشد. این گزینه برای کاربرانی مناسب است که قصد استفاده از سیستم‌های مدیریت محتوا دارند.

VPS (سرور مجازی)

VPS یا سرور مجازی سطحی بین هاست اشتراکی و هاست اختصاصی دارد. در این حالت، منابعی مانند CPU، RAM و فضای دیسک به‌صورت اختصاصی برای هر کاربر در نظر گرفته می‌شود، اما همچنان بر روی یک سرور فیزیکی مشترک اجرا می‌شود. دسترسی Root یا SSH نیز معمولاً در این نوع سرویس در دسترس است.

هاست اختصاصی

در هاست اختصاصی کل یک سرور به یک کاربر اختصاص داده می‌شود، بنابراین بالاترین سطح امنیت، سرعت و پایداری را ارائه می‌دهد. با این حال، هزینه آن بیشتر است و معمولاً برای سایت‌های پرترافیک یا فروشگاه‌های بزرگ توصیه می‌شود.

هاست ابری (Cloud)

در نهایت، هاست ابری (Cloud Hosting) ساختاری دارد که منابع سرور میان چند مرکز داده توزیع می‌شود. این نوع میزبانی قابلیت ارتقای لحظه‌ای دارد و در صورت بروز اختلال در یکی از نودها، سایت بدون توقف به کار خود ادامه می‌دهد. به همین دلیل گزینه‌ای هوشمند برای پروژه‌های پایدار یا پلتفرم‌های SaaS به شمار می‌رود.

ویژگی‌های فنی مهم در انتخاب هاست

وقتی می‌خواهید هاست بخرید، توجه به مشخصات فنی حیاتی است:

1. نوع هارد: NVMe SSD سرعت بسیار بالاتری نسبت به HDD دارد.
2. وب‌سرور: LiteSpeed و Nginx گزینه‌های سریع‌تر و سبک‌تر نسبت به Apache هستند.
3. لوکیشن سرور: اگر مخاطبان ایرانی دارید، هاست ایران latency پایین‌تر دارد؛ ولی هاست اروپا برای وب‌سایت‌های بین‌المللی بهتر است.
4. Uptime (پایداری): به‌دنبال عدد بالای 99٪ باشید؛ یعنی سایت شما تقریباً همیشه در دسترس است.
5. پشتیبان‌گیری (Backup): حتماً هاستی انتخاب کنید که بکاپ خودکار روزانه یا هفتگی دارد.
6. کنترل‌پنل: cPanel و DirectAdmin گزینه‌های متداول برای مدیریت فایل و DNS هستند.
7. پشتیبانی و SLA: در مشکلات DNS یا اتصال دامنه باید پاسخ سریع دریافت کنید.

رابطه مستقیم هاست، دامنه و اتصال دامنه

حالا که دامنه و هاست را شناختیم، وقت آن است ارتباطشان را در عمل درک کنیم. برای اینکه سایت شما بالا بیاید، باید دامنه را به هاست متصل کنید. این کار از طریق Nameserverها انجام می‌شود؛ رکوردهایی که در تنظیمات DNS مشخص می‌کنند هر بار کسی آدرس دامنه شما را وارد کرد، مرورگر باید به کدام سرور مراجعه کند.

به‌طور خلاصه:

• دامنه: آدرس سایت، مثل myshop.ir
• هاست: محل فایل‌ها و داده‌ها
• سرور: سخت‌افزاری که هاست روی آن اجرا می‌شود
• Nameserver: پل ارتباطی میان دامنه و هاست

در بخش بعدی یعنی «چک‌لیست خرید دامنه و هاست مناسب» تمام نکات انتخاب خدمات میزبانی و دامنه را گام‌به‌گام مرور خواهیم کرد تا بدانید چه معیارهایی قبل از پرداخت باید بررسی شوند.

چک‌لیست خرید دامنه و هاست

در این قسمت همه نکات لازم قبل از خرید دامنه و هاست با دقت و از دید فنی، سئو و امنیتی بررسی می‌شوند تا هنگام انتخاب سرویس‌دهنده، کاملاً آگاه و بدون سردرگمی تصمیم بگیرید.

چک‌لیست خرید دامنه

1. پسوند دامنه (TLD)

• برای کسب‌وکارهای ایرانی، .ir بهترین گزینه است؛ اما توجه کنید ثبت آن نیازمند شناسه ایرنیک (NIC.ir) است.
• اگر برند شما بین‌المللی است یا محصولات صادراتی دارید، .com و .net گزینه‌های رایج‌تر هستند.
• پسوندهای خاص‌تر مثل .store یا .tech برای وب‌سایت‌های تخصصی پیشنهاد می‌شوند؛ اما هزینه تمدید بالاتری دارند.

2. اعتبار و مالکیت دامنه

• دامنه را فقط از ثبت‌کننده‌های رسمی یا نماینده معتبر ایرنیک خریداری کنید.
• حتماً بررسی کنید نام مالک (Registrant) همان شما باشید، نه شرکت هاستینگ.
• از ثبت دامنه توسط افراد ثالث بدون انتقال مالکیت خودداری کنید.

3. شناسه ایرنیک

• برای دامنه‌های .ir باید شناسه اختصاصی در سایت nic.ir بسازید.
• شناسه‌های حقیقی و حقوقی تفاوت دارند؛ شرکت‌ها باید مدارک ثبتی ارسال کنند.
• در تنظیم شناسه، از ایمیل معتبر و دائمی استفاده کنید زیرا تمام پیام‌های تمدید یا انتقال از طریق آن ارسال می‌شود.

4. مدت اعتبار و تمدید

• بسیاری از کاربران یک‌ساله ثبت می‌کنند و تمدید را فراموش می‌کنند؛ پیشنهاد می‌شود دامنه را حداقل سه‌ساله بخرید تا از انقضا و از دست رفتن اعتبار جلوگیری شود.
• در دامنه‌های بین‌المللی، فرایند تمدید بیش از یک روز زمان دارد؛ پس حتماً چند هفته پیش از پایان اعتبار اقدام کنید.

5. امنیت دامنه و پروتکل HTTPS

• پس از خرید SSL معتبر، آن را روی دامنه فعال کنید (رایگان برای اکثر هاست‌ها در قالب Let’s Encrypt موجود است).
• فعال بودن HTTPS نه‌تنها امنیت بلکه رتبه سئو سایت را نیز افزایش می‌دهد.

6. انتقال و سوابق مالکیت

• بررسی کنید دامنه تازه‌خریداری‌شده قبلاً توسط شخص دیگری استفاده نشده باشد؛ در غیر این صورت، ممکن است دارای سوابق پنالتی یا اسپم باشد.
• برای اطمینان، از ابزارهایی مانند whois.domaintools.com یا گزارش گوگل سرچ کنسول استفاده کنید.

چک‌لیست خرید هاست

1. نوع هاست و منابع سخت‌افزاری

• بررسی کنید نوع هاست با نیاز شما سازگار است (وردپرسی، ابری، VPS یا اختصاصی).
• برای سایت‌های متوسط به بالا، هاست با NVMe SSD انتخاب کنید تا سرعت بارگذاری بهینه باشد.
• رم بالا و CPU اختصاصی برای سایت‌های پرترافیک حیاتی‌اند.

2. وب‌سرور و فناوری

• وب‌سرورهای LiteSpeed و Nginx عملکرد بهتری در بارگذاری دارند؛ در مقابل، Apache در برخی هاست‌های قدیمی دیده می‌شود ولی کندتر است.
• از هاست‌هایی که PHP نسخه 8 و HTTP/3 پشتیبانی می‌کنند استفاده کنید.

3. موقعیت سرور (Location)

• اگر کاربران شما عمدتاً ایرانی‌اند، سرور داخلی (ایران، مثلا تهران یا مشهد) تأخیر کمتر دارد و سرعت بالاتر ارائه می‌دهد.
• برای پروژه‌های چندزبانه یا بین‌المللی، هاست اروپا مناسب‌تر است.

4. پشتیبان‌گیری (Backup)

• اطمینان حاصل کنید سرویس پشتیبان‌گیری روزانه یا هفتگی خودکار دارد و قابلیت بازیابی با یک کلیک فراهم است.
• برخی شرکت‌ها بکاپ را در سرور مجزا ذخیره می‌کنند که از نظر امنیتی مزیت مهمی است.

5. کنترل‌پنل و دسترسی‌ها

• محبوب‌ترین کنترل‌پنل‌ها: cPanel و DirectAdmin.
• حتماً کنترل‌پنلی انتخاب کنید که DNS مدیریت‌شده، SSL رایگان و File Manager دقیق داشته باشد.

6. پشتیبانی فنی و uptime واقعی

• بررسی کنید شرکت هاستینگ SLA (توافق‌نامه سطح خدمات) دارد یا خیر.
• uptime باید بیش از 99٪ باشد؛ کمتر از این یعنی اختلال محسوس.
• کانال‌های پشتیبانی شبانه‌روزی (چت، تیکت، تلفن) نشانه حرفه‌ای بودن سرویس‌دهنده است.

7. امنیت و فایروال سرور

• فعال بودن فایروال نرم‌افزاری، اسکن آنتی‌ویروس و سیستم ضد اسپم ایمیل ضروری است.
• بهتر است سرویس از سیستم‌عامل‌های پایدار مانند CloudLinux یا AlmaLinux استفاده کند.

توصیه نهایی برای انتخاب سرویس‌دهنده

• پیش از خرید، حتماً نظرات واقعی کاربران را در انجمن‌های تخصصی بررسی کنید.
• از شرکت‌هایی خرید کنید که هم‌زمان دامنه، هاست و DNS مدیریت‌شده را در یک پنل ارائه می‌دهند.
• اگر توسعه‌دهنده هستید، بررسی کنید دسترسی SSH یا Git integration فراهم است.

اشتباهات رایج هنگام خرید دامنه و هاست

• اعتماد به دامنه‌های از قبل ثبت‌شده بدون بررسی سوابق جریمه گوگل.
• انتخاب هاست صرفاً براساس قیمت پایین بدون توجه به هارد یا وب‌سرور.
• نداشتن نسخه پشتیبان و از دست رفتن فایل‌های پروژه.
• عدم تمدید به‌موقع دامنه و از دست رفتن مالکیت آن.

دامنه .ir چیست؟

دامنه‌های .ir دامنه‌های سطح بالای ملی ایران هستند که زیر نظر پژوهشگاه فیزیک نظری و ریاضیات (به عنوان نهاد ثبت‌کننده رسمی) مدیریت می‌شوند. برخلاف دامنه‌های بین‌المللی (.com، .net و .org) که توسط شرکت‌های خصوصی جهانی صادر می‌شوند، دامنه‌ی .ir نیازمند ثبت از طریق سامانه NIC.ir است، که مالکیت قانونی و امنیتی بالاتری برای کاربران ایرانی فراهم می‌کند.

استفاده از این دامنه برای کسب‌وکارهای داخلی مزیت‌های زیر را دارد:

• هویت بومی و اعتماد بیشتر نزد کاربران ایرانی
• سرعت دسترسی بالاتر در هاست‌های داخل کشور
• امکان بازیابی مالکیت از مسیر حقوقی در صورت اختلاف
• هزینه کمتر نسبت به دامنه‌های بین‌المللی

شناسه ایرنیک چیست؟

شناسه ایرنیک (NIC Handle) شناسه‌ای اختصاصی است که در هنگام ثبت دامنه‌های .ir برای هر کاربر ایجاد می‌شود. این شناسه مانند یک حساب کاربری رسمی است که کلیه دامنه‌های وابسته به آن مدیریت می‌شوند.

دو نوع شناسه وجود دارد:

1. شناسه حقیقی: برای افراد شخصی با مشخصات ملی ایران
2. شناسه حقوقی: برای شرکت‌ها، مؤسسات یا سازمان‌ها با شناسه ملی

هر شناسه شامل کد حروفی است، مثلاً IR12345-PER که در دامنه به عنوان مالک شناسایی می‌شود.

مراحل ثبت دامنه .ir در ایرنیک

1. ساخت شناسه:

به سایت NIC.ir بروید و از بخش «ساخت شناسه کاربری» اطلاعات شخصی یا سازمانی را وارد کنید. سپس ایمیل و شماره تلفن خود را تأیید کنید.

2. انتخاب دامنه:

نام مورد نظر (مثلاً brandname.ir) را در فرم جست‌وجو وارد کنید تا موجود بودن آن بررسی شود.

3. تکمیل فرم ثبت:

اگر دامنه آزاد بود، آن را انتخاب و فرم شامل اطلاعات مالک، فناوری DNS و مدت زمان اعتبار را تکمیل کنید.

4. تأیید هویت:

برای ثبت برخی دامنه‌ها (مانند .co.ir یا .gov.ir) ارسال مدارک ثبتی الزامی است.

دامنه‌های شخصی معمولاً بدون نیاز به مدرک خاص تأیید می‌شوند.

5. پرداخت و فعال‌سازی:

پس از تأیید نهایی ایرنیک، با پرداخت هزینه سالانه دامنه فعال و درج در پایگاه WHOIS می‌شود.

نکات امنیتی و مدیریتی دامنه‌های .ir

1. مالکیت دامنه حتماً به نام شناسه شما ثبت شود. برخی شرکت‌ها دامنه را با شناسه خودشان ثبت می‌کنند، که در آینده می‌تواند مشکل‌ساز شود.
2. ورود دو مرحله‌ای (Two-Factor Authentication) را در پنل NIC.ir فعال کنید.
3. از ایمیل رسمی و دائمی استفاده کنید زیرا کل مکاتبات تمدید و انتقال از طریق آن انجام می‌شود.
4. در صورت تغییر مالک یا واگذاری برند، فرآیند انتقال دامنه باید از طریق ایرنیک انجام شود و قابل ردگیری حقوقی است.
5. برای دامنه‌های تجاری از فعال‌سازی DNSSEC (امنیت نام دامنه) استفاده کنید تا حملات جعل DNS کاهش یابد.

نکات سئو و فنی دامنه‌های .ir

• گوگل دامنه‌های .ir را به عنوان دامنه محلی ایران تشخیص می‌دهد، بنابراین برای جست‌وجوهای فارسی امتیاز ایالتی (Geo Targeting) مثبت دارد.
• اگر پروژه بین‌المللی دارید، بهتر است دامنه .com را نیز خریداری و به دامنه اصلی .ir ریدایرکت کنید تا از رقابت برند جلوگیری شود.
• دامنه‌های .ir تنها از طریق DNSهای ایرانی تنظیم می‌شوند؛ برای اتصال به هاست خارجی باید رکوردهای A و CNAME را به IP جهانی اشاره دهید.
• توصیه تخصصی سئو: از ساخت زیردامنه‌های زیاد با .ir خودداری کنید، زیرا Google ممکن است آن‌ها را به عنوان سایت‌های جداگانه ایندکس کند. به‌جای آن از مسیرهای درون دامنه استفاده کنید.

اتصال دامنه به هاست و تنظیم رکوردهای DNS

هر دامنه برای نمایش سایت در اینترنت باید به یک هاست یا همان فضای میزبانی متصل شود. این اتصال از طریق سیستم نام دامنه (DNS) انجام می‌شود. DNS درواقع دفتر تلفن اینترنت است؛ نام دامنه را به آدرس IP سرور شما ترجمه می‌کند تا کاربر بتواند سایت را مشاهده کند.

مقدمات اتصال دامنه و هاست

پس از خرید دامنه و هاست، دو حالت اصلی داریم:

الف) اگر هاست و دامنه را از یک شرکت خریده‌اید، اتصال خودکار انجام می‌شود.

ب) اگر دامنه و هاست از شرکت‌های مختلف‌اند، باید DNS یا Nameserver را دستی وارد کنید.

در صفحه مدیریت دامنه، معمولاً گزینه‌ای با عنوان Nameserver یا تمدید DNS وجود دارد. مقادیر معمولاً به شکل زیر هستند:

ns1.examplehost.com  
                ns2.examplehost.com
                

این رکوردها در واقع آدرس سرورهای DNS شرکت هاستینگ هستند که مسئول نگهداری سایر رکوردها (A, MX و …) محسوب می‌شوند.

رکوردهای اصلی DNS و کاربرد آن‌ها

رکورد A (Address Record)

این رکورد دامنه یا زیر‌دامنه شما را به یک IP متصل می‌کند. مثلاً:

به این ترتیب وقتی کسی وارد example.com شود، سرور در IP مذکور باز می‌شود.

رکورد CNAME (Canonical Name)

برای تنظیم زیردامنه‌ها مثل www.example.com استفاده می‌شود تا به دامنه اصلی اشاره کنند.

اگر از سرویس‌های خارجی (مثل Cloudflare یا GitHub Pages) استفاده می‌کنید، آن‌ها معمولاً CNAME اختصاصی دارند.

رکورد MX (Mail Exchange)

برای مسیر ایمیل دامنه است. مثلاً اگر از Gmail یا Zoho Mail استفاده کنید، باید MX را تنظیم کنید.

اولویت عددی است و تعیین می‌کند کدام سرور ایمیل مهم‌تر است.

رکورد TXT (Text Record)

رکوردهای متنی برای تأیید دامنه یا تنظیمات امنیتی (مانند SPF، DKIM، Google Search Console یا SSL) کاربرد دارند.

رکورد SPF (Sender Policy Framework)

این رکورد مشخص می‌کند کدام سرورها مجاز به ارسال ایمیل از دامنه شما هستند.

نمونه:

v=spf1 include:_spf.google.com ~all
                

عبارت فوق یعنی فقط سرورهای Google می‌توانند از طرف این دامنه ایمیل بفرستند.

رکورد DKIM (DomainKeys Identified Mail)

برای جلوگیری از جعل ایمیل؛ در واقع کلید رمزنگاری مخصوص دامنه برای امضای دیجیتال پیام‌هاست. نمونه رکورد DKIM معمولاً توسط سرویس ایمیل شما صادر می‌شود، مثلاً:

default._domainkey.example.com  TXT  v=DKIM1; k=rsa; p=MIGfMA0G...
                

مراحل عملی اتصال دامنه به هاست

1. ورود به پنل مدیریت دامنه (مثل ایرنیک یا Namecheap)
2. یافتن بخش «مدیریت DNS» یا «Nameserver»
3. وارد کردن Nameserverهای شرکت هاستینگ:
   • ns1.hostcompany.com
   • ns2.hostcompany.com

1. ذخیره تغییرات و انتظار برای Propagation (انتشار جهانی). معمولاً بین 2 تا 24 ساعت طول می‌کشد تا DNS در کل اینترنت به‌روز شود.
2. پس از انتشار، وب‌سایت در IP جدید قابل مشاهده است.

نکات عیب‌یابی اتصال دامنه و هاست

• اگر سایت بالا نمی‌آید: با nslookup یا ابزارهایی مثل whatsmydns.net رکوردها را بررسی کنید.
• اگر ایمیل‌ها کار نمی‌کنند: رکوردهای MX و SPF را چک کنید.
• اگر HTTPS نمایش داده نمی‌شود: SSL هاست را فعال کنید و دامنه را مجدداً به آن اختصاص دهید.
• اگر با CDN کار می‌کنید (مثلاً Cloudflare): رکوردهای A و CNAME باید به IPهای مربوط به CDN اشاره کنند، نه مستقیماً به سرور اصلی.

نکات امنیتی DNS

1. فعال‌سازی DNSSEC برای جلوگیری از جعل DNS
2. عدم به‌اشتراک‌گذاری IP واقعی در دامنه‌های حساس؛ استفاده از Proxy یا CDN
3. کنترل دوره‌ای رکوردهای SPF و DKIM برای جلوگیری از اسپم
4. تمدید منظم دامنه تا از دسترس خارج نشود

نوع رکورد	کاربرد	مثال استاندارد
A	اتصال دامنه به IP	example.com → 185.23.123.70
CNAME	اتصال زیردامنه‌ها	www → example.com
MX	مسیر ایمیل	mx.zoho.com (Priority 10)
TXT	احراز مالکیت / تنظیمات امنیتی	v=spf1 include:_spf.google.com ~all
DKIM	امضای ایمیل	کلید متنی بلند در TXT

---

---

چک‌لیست فنی انتخاب هاست

هاست مثل ستون فقرات یک وب‌سایت است. حتی اگر طراحی و محتوا عالی باشند، هاست ضعیف باعث کندی، قطعی و افت رتبه در نتایج گوگل می‌شود. بنابراین انتخاب هاست باید بر پایه نیاز واقعی سایت، عملکرد فنی و شاخص‌های سئو انجام شود.

معیارهای فنی برای انتخاب هاست

الف) نوع حافظه و دیسک

• NVMe SSD سریع‌ترین نوع ذخیره‌سازی است؛ حدود 4 تا 7 برابر سریع‌تر از HDD و 2 برابر سریع‌تر از SATA SSD.
• برای وب‌سایت‌های فروشگاهی یا دارای دیتابیس سنگین (مثل وردپرس)، NVMe ضروری است.

ب) پردازنده و حافظه RAM

• برای سایت‌های معمولی، اختصاص 1 تا 2 گیگابایت RAM و 2 هسته CPU کفایت دارد.
• برای فروشگاه‌ها یا سایت‌های پر بازدید، VPS با 4 هسته و 4 گیگابایت RAM پیشنهاد می‌شود.
• هاست اشتراکی منابع مشترک دارد و سرعت آن به رفتار سایر کاربران سرور وابسته است.

ج) وب‌سرور

• LiteSpeed بهترین گزینه برای وردپرس است (سریع‌تر از Apache، سازگار با کش داخلی).
• Nginx برای سایت‌های سفارشی یا Node.js/ASP.NET انتخاب ایده‌آلی‌ست.
• در پروژه‌های بزرگ معمولاً ترکیب Nginx + Apache یا Nginx + PHP-FPM استفاده می‌شود.

د) پهنای باند و ترافیک ماهانه

• برای سایت‌های سبک خبری یا وبلاگ‌ها حداقل 50 تا 100 گیگابایت ماهانه کافی‌ست.
• برای فروشگاه‌ها یا پورتال‌ها بین 500 گیگابایت تا نامحدود نیاز است.

هـ) موقعیت سرور

• اگر کاربران شما عمدتاً داخل ایران‌اند، سرور داخلی (لوکیشن ایران) با IP ایرانی سرعت بالاتری دارد.
• برای پروژه‌های بین‌المللی، سرور آلمان یا هلند بهینه‌تر است چون اتصال جهانی سریع‌تری فراهم می‌کند.

نکات فنی سئو در انتخاب هاست

1. Uptime حداقل 99/9٪ ضروری است؛ قطعی مداوم = افت شدید در رتبه.
2. سرعت بارگذاری زیر 2 ثانیه، ترجیحاً با CDN و NVMe.
3. IP Clean و بدون سابقه اسپم برای جلوگیری از جریمه گوگل.
4. پشتیبانی از HTTP/2 یا HTTP/3 برای افزایش سرعت رندر صفحات.
5. گواهی SSL رایگان یا سفارشی برای فعال بودن پروتکل HTTPS (الزام سئویی).

چک‌لیست امنیت و پشتیبان‌گیری

مورد	ضرورت	توضیح
SSL فعال	ضروری	رمزگذاری ارتباطات مرورگر و سرور
Firewall نرم‌افزاری	مهم	جلوگیری از حملات DDoS و تزریق
Backup روزانه	ضروری	ذخیره خودکار فایل‌ها و دیتابیس در سرور جداگانه
Isolation حساب‌ها	مهم	جدا بودن فایل‌ها بین کاربران در هاست اشتراکی
پشتیبانی از Malware Scanner	مفید	تشخیص بدافزار قبل از بروز آسیب

برای خرید هاست مناسب، فقط به قیمت نگاه نکنید؛ سه عامل اصلی را در نظر بگیرید:

1. کارایی (سرعت، Uptime و فناوری NVMe/LiteSpeed)
2. امنیت (SSL، فایروال، بک‌آپ خودکار)
3. سئو فنی (موقعیت سرور، IP تمیز، زمان پاسخ پایین)

مهم‌ترین توصیه: همیشه از شرکت‌هایی خرید کنید که پشتیبانی 24 ساعته، بازگشت وجه و بک‌آپ منظم ارائه می‌دهند.

---

---

خطاهای رایج در اتصال دامنه و هاست و روش‌های رفع آن‌ها

اتصال دامنه به هاست اگرچه در ظاهر ساده است، اما ممکن است کاربران در مراحل تنظیم DNS یا فعال‌سازی سایت با خطاهایی مواجه شوند. این قسمت به‌صورت آموزشی و فنی، ایرادهای پرتکرار را معرفی می‌کند و برای هرکدام راه‌حل دقیق ارائه می‌دهد.

خطای «سایت باز نمی‌شود» یا Server IP not found

علت فنی:

رکورد A در DNS هنوز به درستی منتشر نشده یا IP اشتباه وارد شده است. گاهی هم Nameserverها هنوز به‌روزرسانی نشده‌اند.

راه‌حل گام‌به‌گام:

1. بررسی Nameserver در پنل دامنه (مطابقت با هاست).
2. اجرای دستور nslookup example.com یا استفاده از سایت whatsmydns.net برای مشاهده وضعیت رکورد A.
3. در صورت نیاز، IP درست هاست را از بخش «اطلاعات حساب کاربری هاست» پیدا کرده و جایگزین کنید.
4. انتظار برای انتشار DNS (Propagation)؛ معمولاً بین 2 تا 24 ساعت طول می‌کشد.

خطای «دامنه به هاست متصل است اما محتوای اشتباه نمایش داده می‌شود»

علت:

دامنه‌تان به IP درست اشاره دارد، اما فایل‌های وب‌سایت شما در پوشه اشتباهی قرار دارند یا تنظیمات Virtual Host صحیح نیست.

راه‌حل:

• بررسی مسیر اصلی در کنترل‌پنل (معمولاً public_html یا www باید محل فایل‌ها باشد).
• اگر سرور اختصاصی دارید، بخش ServerName در تنظیمات Apache/Nginx را کنترل کنید.
• کش مرورگر و CDN را پاک کنید تا محتوا به‌صورت تازه بارگذاری شود.

خطای Certificate Invalid / HTTPS not secure

علت:

گواهی SSL نصب نشده یا دامنه جدید هنوز با آن همگام نشده است.

راه‌حل:

• ورود به پنل مدیریت هاست → بخش SSL/TLS
• فعال کردن Let’s Encrypt SSL یا نصب گواهی سفارشی.
• بررسی دامنه در مرورگر از طریق https://example.com.
• در صورت خطای گواهی، Clear Cache مرورگر یا تنظیم Redirect صحیح از HTTP به HTTPS را انجام دهید.

خطای «ایمیل دامنه ارسال یا دریافت نمی‌شود»

علت:

رکوردهای MX، SPF یا DKIM به‌درستی تنظیم نشده‌اند یا با سرویس ایمیل خارج از هاست (مانند Google Workspace یا Zoho Mail) تضاد دارند.

راه‌حل:

• بررسی رکوردهای MX در پنل DNS: باید مقدار دقیق سرور ایمیل درج شده باشد.
• اضافه کردن رکورد صحیح SPF:

  v=spf1 include:_spf.google.com ~all
                                

• اضافه کردن رکورد DKIM مطابق کلید صادرشده توسط سرویس ایمیل (در قالب TXT).
• در نهایت تست ارسال ایمیل به آدرس Gmail و بررسی پوشه اسپم برای صحت تنظیمات.

خطای DNS_PROBE_FINISHED_NXDOMAIN

علت:

دامنه در اینترنت شناخته نشده؛ یعنی DNS اشتباه یا Nameserver نامعتبر است.

راه‌حل:

1. بررسی نام دامنه در WHOIS برای اطمینان از فعال بودن آن.
2. کنترل کند که دامنه منقضی نشده یا تعلیق نشده باشد.
3. تغییر Nameserver به مقادیر معتبر شرکت هاستینگ.
4. انتظار برای انتشار مجدد DNS.

خطای «مدت زیادی طول می‌کشد تا سایت باز شود»

علت:

لوکیشن سرور ناهماهنگ با کاربران هدف یا استفاده از DNSهای کند.

راه‌حل:

• بررسی موقعیت سرور (ایران یا اروپا) بسته به کاربر هدف.
• فعال کردن CDN مثل Cloudflare.
• اطمینان از استفاده از وب‌سرور LiteSpeed یا Nginx و فناوری NVMe SSD.
• بررسی Ping دامنه با دستور ping example.com برای اندازه‌گیری تاخیر شبکه.

خطای «دامنه به سایت دیگر متصل شده است»

علت:

در سرور یا CDN رکوردهای اشتباه قرار گرفته‌اند یا دامنه قبلاً روی پروژه دیگری تنظیم بوده و کش DNS قدیمی باقی مانده است.

راه‌حل:

• پاک کردن رکوردهای قدیمی در DNS (به‌ویژه A و CNAME).
• خالی کردن کش DNS سیستم با فرمان:

  ipconfig /flushdns
                                

• بررسی دامنه در مرورگر ناشناس یا VPN دیگر برای اطمینان از تغییرات.

نکات پیشگیرانه

1. همیشه بعد از هر تغییر DNS، زمان انتشار را در نظر بگیرید (گاهی تا 24 ساعت).
2. از رکوردهای تکراری یا نامعتبر در فایل DNS خودداری کنید.
3. تنظیمات امنیتی (SPF، DKIM، DNSSEC) را با ابزارهای تست آنلاین مثل mxtoolbox.com بررسی کنید.
4. برای سایت‌های حیاتی، اتصال دامنه را از طریق Cloudflare DNS انجام دهید تا امنیت و سرعت افزایش یابد.
5. پس از اتصال موفق، یک گزارش سلامت (Health Check) با ابزارهایی مثل UptimeRobot تنظیم کنید تا در صورت قطعی، اعلان فوری دریافت کنید.

بیشتر خطاهای اتصال دامنه به هاست مربوط به تنظیم نادرست رکوردها یا انتشار ناقص DNS هستند. با بررسی دقیق رکوردهای A، MX، CNAME، SPF و SSL می‌توانید بیش از 90٪ مشکلات اتصال را بدون نیاز به پشتیبانی حل کنید.

---

---

جمع‌بندی

برای اینکه سایت شما واقعاً در اینترنت دیده شود، تنها طراحی صفحات کافی نیست؛ باید بدانید سایت کجا میزبانی می‌شود و چطور از طریق دامنه در دسترس دیگران قرار می‌گیرد. دامنه نشانی اینترنتی وب‌سایت شماست (مثلاً example.ir) و هاست فضایی است که فایل‌ها و اطلاعات سایت روی سرور آن ذخیره می‌شوند.

در این مقاله یاد گرفتید تفاوت دامنه، هاست و سرور چیست، چگونه دامنه مناسب انتخاب و ثبت کنید، چطور هاست مطمئن بخرید، روش اتصال دامنه به هاست از طریق رکوردهای DNS و Nameserverها، و در نهایت آپلود فایل‌های سایت و رفع خطاهای رایج پس از اتصال.

با رعایت این مراحل، سایت شما به‌صورت پایدار، امن و قابل‌مشاهده در اینترنت فعال خواهد شد